1- Bu para nereden geliyor, nasıl bu kadar çok geziyorsun?
Videolu anlatım için link.

Bingo soru. Hayatım boyunca kimseye soramayacağım bu sorunun sürekli muhatabı olmak tuhaf bir durum. Neyse 82 doğumluyum. Üniversite hayatım dahil hep çalışmışımdır. Ama her Türk erkeği gibi 10 bin lira para biriktirince 20 bin lira kredi çekip 30 bin liralık bir araba alma sevdam hiç olmadı. Onun yerine biriken ufak paralarımla çok düşük bütçeli gezilerimi yapmaya başladım. Tüm gezi masraflarımı gezi yazılarımda detaylıca belirtiyorum. 12 yıl hep çalışan birisinin bu paraları biriktirmiş olması ya da aynı zamanda fotoğrafçılık yaparken de bunları kazanabileceği pek bir mümkün. Yani birçoğunuzun sandığı gibi zengin değilim.

Ekleme: Aralık 2014 itibariyle sizlerden gelen bu destek sayesinde daha çok yer gezdim ve sonrasında Columbia Türkiye ana sponsorum oldu.

2- Tek geziyorsun, hiç korkmuyor musun?
Belki size tuhaf ya da çok düz mantık gelecek ama bu konuda çok kaderciyim. Eğer başıma bir şey gelecekse İstanbul’da ekmek almaya giderken de gelebilir Machu Picchu dağına yürüme çıkarken de gelebilir düşüncesindeyim. Olaya aynen bu kadar basit bakıyorum.

Elbet ki belli başlı kendi koyduğum kurallar var. Gecenin bir vakti Rio De Janeiro’da dışarı çıkacaksam yanıma cep telefonu, değerli eşya ve 20 usd den büyük para almıyorum. Biri gelip bir şey isterse buyur kardeşim 20 usd param var başka bir şeyim yok diyeceğimi biliyorum. Adam hala üsteleyip canımı alacaksa kader diyeceğiz.

3- Neden bu kadar çok geziyorsun?
Bir kere gezmenin tadını aldı mı onu bırakmak pek mümkün değil. Yeni kültürleri, yeni insanları tanımak bana büyük bir zevk veriyor. Her yeni yerden sonra dünyanın diğer kalınını görme isteğim daha da çok artıyor.

4- Sonraki gezine ben de katılabilir miyim?
En çok gelen ikinci soru da bu. Maalesef şimdilik bu tip taleplere hayır diyorum. Çünkü benim gezilerim herkese uyacak geziler değil. Tayland Pattaya’da 1 hafta sıkılmadan vakit geçirenler varken ben orada bir gün dahi duramadan yoluma devam etmiştim. Aynı şekilde Şili Santiago’da 2 gün kalmayı planlarken şehir o kadar çok hoşuma gitmişti ki 6 gün kalmıştım. Bu gezme işleri göreceli oluyor. Senin sevdiğini ben ya da benim sevdiğimi sen sevmeyebilirsin. Durum böyle olunca iki kişinin beraber bu tarz bir geziye çıkması bana çok zor geliyor. Hele tek gezmenin tadını alan birisi için 2. kişi işleri bozacak, muhtemelen beni yavaşlatacaktır. Ayrıca tek kişinin kalacak ev bulması daha kolay, iki kişinin ise daha zordur.
Not: Lütfen bu konuda ısrar etmeyiniz.

5- Gittiğin bazı yerlerde kaldığın evleri nasıl buluyorsun, hiç korkmuyor musun?
Sizi böyle alalım.

6- Ben de gezmek istiyorum ama cesaretim, yabancı dilim yok ne önerirsin?
Bosna Hersek ya da Sırbistan gibi bize yakın ve her daim ucuza uçak bileti bulunabilecek bir bölgeye 4 gün konaklamalı bir gezi planlayın. Geziden tüm beklentilerinizi sıfıra indirin. Gittiğiniz yerde kesinlikle otel değil hostelde kalın. Hiç hostelde kalmamış olsanız bile bunu yapın. Taksiye binmeyi unutun. Her yere toplu taşıma ile gitmeyi deneyin. Yemekleri de restoranda değil ara sokaklardaki esnaf lokantalarında daha ucuza yiyin. 4 gün sonra hostelde kalmanın ne kadar eğlenceli ve hesaplı olduğunu, dünyanın her yerinden insanlara tanışma fırsatını yakalayabileceğini, yabancı dilini pratik yaparak geliştireceğini ve en önemlisi de aslında kendi başına gezmeyi becerebildiğini göreceksiniz. Bu tecrübeyi edinmenin size maliyeti ise 300 USD’yi geçmez.

7- Seninle tanışmak istiyorum, oturup bir çay içelim mi?
Günde ortalama 1-2 kişi oturup çay içelim, seninle tanışmak istiyorum diyor. İnsanların benimle tanışmak istemesi gerçektende güzel bir duygu ama ben kimle nasıl görüşeyim, nasıl herkese vakit ayırayım bilemiyorum. Şimdi vaktim yok görüşemem desem insanlar yanlış anlayacak. O sebeple bu tip şeylere olumlu cevap veremiyorum.

8- Sürekli yabancı yerlerdesin, ne yiyip ne içiyorsun?
Bazen fast food tarzı yerlerde bazen de ara sokaklardaki esnaf lokantalarını tercih ediyorum. Tabi duruma göre hostelde ya da evinde kaldığım mutfakta da yemek yaptığım oluyor. Elimden geldiğince gittiğim ülkenin yöresel yemeklerini de tatmaya çalışıyorum. Sonuç olarak karın bir şekilde doyuyor, yemek olayını dert etmiyorum.

9- Hayatın anlamını buldun mu?
Hiç böyle bir arayışım olmadı. Benim derdim dünyada gidilebilecek her yere bir şekilde gitmek ama bunu gençken yapmak.

10- Uçak biletlerini nasıl ucuza alıyorsun? Nasıl ucuz uçak bileti bulabilirim?
Galiba hesaplı uçak bileti almanın tüm yollarını zorluyorum. Mil veren kredi kartlarının kampanyalarını, havayolu firmalarının dönemsel indirimlerini sürekli takip ediyorum. Zaman kısıtlamam olmadığı için de hesaplı biletleri bir şekilde buluyorum. Bilin ki Avrupa’da bir ülkeden diğer ülkeye 15 euroya bilet bulunabiliyor. Aynı şekilde uzak doğuda da benzer biletleri bulmak mümkün. Siz yeter ki gezi planlamanızı son dakikaya bırakmayın. Diğer bir detay; tüm havayolu firmalarının bültenlerine üye olup, indirimlerinden ve kampanyalardan haberdar olmaktır. Bunların haricinde başka bir yol bilmiyorum. skyscanner gibi bilet arama sitelerine bakınız.

11- Gezmeye nasıl başladın?
Her şey çalıştığım firmanın beni 12 günlük eğitim için Tayvan’a göndermesiyle başladı. İngilizcem olmadığı için patronlarım 2 aylık özel İngilizce dersi de aldırdılar. Çat pat İngilizceyi söktükten sonra yola koyuldum. Uçuşum aktarmalı olduğu için Hong Kong’a da 5 saat gibi kısa bir süre uğradım. Sonuç olarak Tayvan ve Hong Kong’u görünce hayata bakışım değişti. Anladım ki ben dünyayı görmek istiyordum. Türkiye’ye döndükten sonra zorda olsa ofis ortamında çalışamayacağıma karar vererek freelance fotoğrafçılık yapmaya ve ufak ufak gezilere çıkmaya başladım. Bu çoğalarak arttı ve artık duramayacağımı biliyorum.

Söylemeden geçemem. Beni eğitime göndererek bilmeden de olsa “Rotasız Seyyah” için ilk adımlarımı atmama vesile olan eski patronlarım yeni abi, ablalarım Hakan ve Yeşim Emecen’e tekrar teşekkürler.

12- Kaç dil biliyorsun?
Eğitim hayatım boyunca üniversite de dahil ingilizcem hep berbattı. Son çalıştığım firmada aldığım 2-3 aylık İngilizce eğitimi ile kabaca bir şeyler öğrenmeye başladım. Sonraki gezilerde de pratik yaparak bu biraz daha ilerledi ama iyi bir İngilizcem hiç olmadı. Karşıdaki kişi benim bildiğim İngilizce seviyeme inerse sabaha kadar sohbet edebilirim.

Haziran 2015 de takipçilerimin gönderdiği maddi destekle Guatemala’da bir ay ispanyolca kursu aldım ve ülkeleri gezebilecek kadar ispanyolca öğrendim. Bir ayda ne kadar ispanyolca öğrenilebildiğine ve kursun tüm detaylarına linkten bakabilirsiniz.

13- Bu kadar çok geziyorsun ailen, annen bir şey demiyor mu?
Yapı itibariyle kafama koyduğum şeyi yapan birisi olduğum ve ondan vazgeçmeyeceğimi tüm ailem bildiği için bu konuda bana destekçi oluyorlar. Elbet agresif gezilerimde başta annem olmak üzere beni merak etseler de arkamda olduklarını bilmek hoşuma gidiyor.

14- Gezi yazılarını  kendi sitemde ya da blogumda yayınlayabilir miyim?
Büyük emek ve para harcayarak edindiğim tecrübeleri başkasının hiçbir bedel ödemeden kendi çıkarları için kullanmasına izin vermiyorum.

15- Gezilerinde çamaşırların kirlenince ne yapıyorsun?
Eğer güney Amerika ya da Tayland gibi bölgelerdeysem kaldığım hostelde ya da civarlarında 1-2 usd ye bütün eşyaları yıkatabiliyorum. Ama Avrupa ya da Amerika gibi kısmen daha pahalı yerlerdeysem eşyalarımı kendim yıkıyorum. Sonuçta çamurda gezmiyoruz kıyafetlerde en fazla ter kokusu oluyor. Onu da duş alırken yıkayarak hallediyorum. Tek derdimiz kirlenen çamaşırlar olsun.

16- Gezi turları yapmayı planlıyor musun?
Benim tur yapmam gibi bir planım yok. Turizm firmaları sağlam bir projeyle gelirse değerlendiririm.

17- Tur şirketi açmayı düşünüyor musun?
Bu tarz dünyevi planlarım hiç yok.

18- Facebook, Twitter, Instagram hesabın ve YouTube kanalın var mı?
Facebook, Instagram, twitter, youtube, periscope.

19- Sahiplendirilecek evcilim var ya da şu konuyu sayfanda paylaşır mısın?
Evcillere olan sevgimi kelimelerle tarif edemem ama sayfamda gezi haricinde ve konu ile ilgisiz hiçbir şey paylaşmıyorum.

20- Beni engellemişsin. Neden? Ben de seni bir şey sanmıştım.
Sosyal medyadaki mecralarımda bana ya da sayfadaki diğer insanlara hakaret eden, argo konuşan, dini, siyasi konulara giren, dalga geçen, mahalle ağızıyla konuşan ve reklam amaçlı link paylaşan kim olursa olsun engellenir. Size özel bir durum değil. Ayrıca ülkeler hakkında, insanları yanlış yönlendirebilecek aslı, astarı olmayan şeyler yazanlar da engellenir. Kimseyi tanımam, etmem, kimseye garezim yok. Amacım elimden geldiğince kaliteli bir mecra oluşturmak. Bu yazdıklarımı yapanlar maalesef engellenir. Lütfen engellenen kişiler bana ulaşıp “engelimi kaldırır mısın?” demesin. Engellenen kişi hiçbir şekilde tekrar ilgili sayfaya alınmayacaktır.
Ekleme: Sosyal medya hesaplarımdaki takipçi sayısı arttıkça; maalesef paylaşımlarımdaki çok basit yazıları bile anlamayıp, ilgili-ilgisiz yorum yapanlar da artık editörler tarafından engellenmektedir.

21- O kadar yer gezdin, en sevdiğin yer neresi?
Bu sorunun tek bir cevabı yok maalesef. Ama, Latin Amerika’nın yeri bende hep ayrıdır.

22- O kadar yer gezdin, yaşamak istesen nereyi seçersin?
35 yaşından sonra Türkiye haricinde bir ülkede yaşayacağımı pek sanmasam da, illa ki yurt dışında yaşamam gerekirse Kolombiya’yı seçebilirim.

23- İngilizce bilmiyorum. Gideceğim ülkeye girişte sıkıntı olur mu?
Onlarca hava alanında bulundum. Şimdiye kadar sadece bir, iki ülkeye girerken nerede kalacaksın, ne yapacaksın diye sordular. Kalacağım yerin adını ve adresini söyleyerek kontrolden geçtim, herhangi bir sıkıntı yaşamadım. Dil bilmiyor diye geri gönderilen ya da problem yaşayanı da ne gördüm ne de duydum. Eğer ülkeye giriş için gerekli evraklarınız tamsa sorunsuz girersiniz.  Siz yine de her daim uçak biletinizin örneğini ve kalacağınız otel/hostelin adını, adresini yanınıza alın, sorarlarsa gösterirsiniz. Eğer bir evde kalacaksanız evin adresini verirsiniz. Dil bilmiyorsunuz diye kapıdan geri gönderilmenize ihtimal vermiyorum.

24- Ben de senin gibi gezmek istiyorum, bana ne önerirsin?
Öncelikle iyi kötü maddi bir kaynağınız olmalı. Her ne kadar düşük bütçeli geziler yapsak da parasız olmuyor. Eğer gezi tecrübeniz hiç yoksa 6. soruya bir göz atın. Eğer biraz tecrübeniz var ve benim tarzımda gezmek istiyorsanız vakit probleminiz olmamalı. Ucuz biletler bulup yola koyulun. Kim ne dersin desin cesaretinizi kırmadan yola devam edin. Sanırım tek başına gezmek kadar eğlenceli ve özgürce olan başka bir şey yoktur. Ama ben ne kadar anlatırsam anlatayım bu iş gezilerek öğrenilir. Araba sürmeyi teoride istediğiniz kadar öğrenin ama pratik yapmadığınız sürece öğrenemezsiniz. Gezi tecrübeniz de yeni yerler, yeni şeyler yaşadıkça artacaktır. Nasıl yaparım, ne ederim gibi düşüncelere dalıp vakit kaybetmektense işe bir başlayın devamı çorap söküğü gibi gelir. Bu şekilde gezmenin tadını alan biri dünyevi şeylerden kendini soyutlayıp, öncelikli tercihi gezi üzerine olmaya başlayacaktır. Yani en azından bende öyle oldu.

25- Yurt dışında hangi sim kartı kullanıyorsun, ne önerirsin? Her yerde interneti nasıl buluyorsun?
Gideceğim ülkede bizdeki hazır kart(prepaid) gibi hatlar ucuz ise hiç düşünmeden onlardan alıyorum. Ama Avrupa’ya gidersem genelde almamayı tercih ediyorum çünkü orada bu kartlar bana biraz pahalı geliyor. Türkiye’deki hattınızı yurt dışında kullanmayı hiç düşünmeyin, hayatınızın en pahalı hizmetini alabilirsiniz. İlla ki sim karta ihtiyacınız olacaksa gittiğiniz ülkeden bir prepaid hat alın derim. Sonra da internet paketi alırsınız. Dünyada artık neredeyse her yerde internet var. Hostel, cafe ve parklarda bile bulmak mümkün oluyor. İnternetle ilgili sıkıntı yaşamıyorum. Yaşadığım sıkıntı genelde video upload etmek için hızlı internet bulamamak oluyor.

26- Vize olayını nasıl hallediyorsun?
Aslında standart prosedür ne ise onu yapıyorum. Avrupa’ya gidiyorsam schengen vizesine ihtiyacım var ve gerekli evraklarla başvuruyorum, vizemi alıp geziye çıkıyorum. Güney Amerika’da ise zaten neredeyse her yere vizesiz gidebiliyoruz. Kamboçya ve Filipinler gibi bazı ülkeler kapıda vize veriyor, onun için ekstra bir şey yapmaya gerek yok. Ama siz her daim yanınızda 4-5 tane vesikalık fotoğraf bulundurun bazen lazım olabilir. Amerika vizesi için ise yine prosedür ne ise onu yapıyorum. Bu vizeyi alırken neler yaptığıma buradan bakabilirsiniz. Hangi ülkelere vizesiz girebiliriz ya da benzer sorulara, en gerçek kaynağı veren Dışişleri Bakanlığının bu sitesinden bakabilirsiniz.
Not: 2018’de aldığım Çin vizesini DÖSİMM, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı’nın desteğiyle alabildim. Çin maalesef bireysel Türk turistlerin vize başvurusunu kabul etmiyor.

27- Yurt dışındayken parayı nerede saklıyorsun ya da bankadan mı çekiyorsun?
Cevabı burada.

28- Tek geziyorsun, hiç sıkılmıyor musun?
Evet tek geziyorum ama ya hostelden birileriyle ya da evinde kaldığım kişiyle arkadaş olup beraber bir şeyler yapıyoruz. Bazen de uzun otobüs yolculuklarında biriyle tanışıp yola beraber devam ediyorum. Örnekleri çoğaltmak mümkün. Tek kaldığım süre tüm gezilerim boyunca %30 u geçmez. O kadar yalnızlık da iyidir.

29- Neden kameralı gözlüklerden almıyorsun ya da ufak kameralardan kafana takmıyorsun vs?
Arkadaşlar robocop gibi mi gezmemi istiyorsunuz? Benim amacım rahat bir şekilde gezmek. Dikkat çekmemek. Yabancı biri olduğumu belli etmemek. Elimde fotoğraf makinesiyle bile gezmiyorum, kafama onu takıp gezer miyim hiç? Ayrıca sürekli fotoğraf ve video çekeceğim diye o anın tadını kaçırmak istemem. Velhasıl tarzım bu, eldekiler de bundan ibaret.

30- Couchsurfing’de seni aradım bulamadım ya da buldum ama arkadaş isteğimi kabul etmedin. Bana referans yazar mısın?
Benim için çok çok önemli olan Couchsurfing sitesinde hiç bir şekilde sahte referans ve sahte arkadaşlıklar yapmıyorum. Gelecekte bulabileceğim potansiyel evleri riske atamam.

31- Gittiğin yerlerden bana magnet ya da ufak hediyelik şeylerden getirebilir misin?
Onlarca kişi magnet ya da benzeri şeyler istiyor. Kime, neyi, nasıl getireyim?

32- Hangi fotoğraf makinesini kullanıyorsun?
Cevabı burada.

33- Hangi çantayı, montu, ayakkabıyı vs. yi kullanıyorsun?
Cevabı burada.

34- Çok şanslısın. Acaba ben de birgün böyle olabilir miyim?
6 yıl bir fiil çalıştığınız ve Türkiye şartlarında iyi sayılabilecek işinizi herkesin manyak mısın, ne güzel işin var bırakılır mı demesine rağmen, hayalinizin peşinden koşmak adına bir anda istifa edip, hiç bir geleceği olmayan freelance fotoğrafçılık yapmaya başlayın. Bununla da yetinmeyip, 3 yıl sonra elinizdeki tüm profesyonel fotoğraf ekipmanlarını çıkacağınız son gezinize maddi destek sağlamak için satıp ne zaman döneceğinizi bilmediğiniz geziye çıkın, siz de şanslı olun. Yani bu şans sizin elinizde. Ama dikkat edin, geri döndüğünüzde çulsuz biri olabilirsiniz.

35- Sevgilim ya da arkadaşım için bulunduğun yerden bize özel video/lar çekip gönderir misin?
Türkiye’deki bir hayvan barınağına en az 200 TL lik(pazarlık teklif etmeyiniz) yardım yapıp dekontu bana iletirseniz, doğum günü ya da evlilik mesajınızı söylerken videoya kayıt edebilirim. Yok ben hayvan barınağına yardım yapmam diyorsanız AKUT‘a ya da LÖSEV‘e bağış yapın o da olur. Dekont açıklamasında “Rotasız Seyyah” yazması yeterlidir. Videoyu şurada çek, burada çek gibi istekler almıyorum. Daha önce çektiğim videolardan örnekler; video-1, video-2, video-3, video-4
Not: Şu ana kadar çektiğim 6 farklı video için AKUT, LÖSEV ve hayvan barınaklarına toplamda 1.300 TL bağış yapıldı. Ama maalesef zaman problemi yaşadığım için artık bulunduğum ülkedeki insanlara herhangi bir mesaj söyletmiyorum. İsterseniz sadece ben doğum günü ya da benzeri mesajınızı söyleyip videoya kayıt edebilirim. Lütfen diğer konular için ısrarcı olmayınız.

36- Rotanı gösteren harita görselini hangi programda yapıyorsun?
Photoshop ile yapıyorum.

37- “X” Ülkesine gideceğim ama uçağım “Y” ülkesinden aktarma yapıyor. “Y” Ülkesi için vizeye ihtiyacım var mı?
Şimdiye kadar bir tek Katar üzerinden aktarmalı uçtum onda da transit vize istemiyordu. Hangi ülkeler transit vize istiyor ve prosedürü nedir bilemiyorum. Bunu öğrenmenin en kesin yolu aktarma yapacağınız ülkenin Türkiye’deki konsolosluğunu arayıp sormaktır. Ya da bu siteden bakabilirsiniz.

38- Bana gezi programı/planı yapar mısın?
Her gün birileri nereye gideyim, ne yapayım, bana bir rota yapsana diyor. Böyle bir vaktim maalesef yok. www.rotasizseyyah.com daki gezi yazılarımda elimden geldiğince detaylıca anlatıyorum. Onlara bakıp kendiniz karar vermelisiniz.

39- Neden sık sık Türk bayraklı gönderi paylaşıyorsun? Niye Türk bayrağını kullanıyorsun?
2015 Eylül itibariyle facebook sayfamı açalı tam 1 yıl oldu. Bu 1 yıl içinde Türk bayrağı ile 3 kere paylaşım yapmışım. Yanlış anlaşılmasın diye elimden geldiğince konu hakkında hassas davranıyorum ama Türk bayrağı paylaşımlarından rahatsız olan varsa lütfen her türlü mecrada beni takip etmeyi bıraksın.

40- Facebookta Türk bayrağıyla olan paylaşımlarında neden ücretli reklam yapıyorsun?
Bir önceki soruyu soranlar peşine birde niye facebooka bunun için ücretli reklam veriyorsun diyorlar. Yani gönderinin daha fazla kişiye ulaşması için facebooka para vererek reklam yaptığımı sanıyorlar. Israrla facebook reklamım yok diyorum, o zaman yalancısın diyorlar. Facebook, aşırı ilgi gören paylaşımları kendisi “sponsorlu” gibi gösteriyor. Yani siz hiç para vermiyorsunuz, gönderiniz çok kişi tarafından beğenildiği için facebook sizin yerinize ücretsiz reklam yapıyor.

Facebook sayfamı ilk açtığımda bir kaç ay paralı reklam yaptırmıştım, sonra bunu bıraktım. Ve tekrar bir kere bile reklam vermedim. Çünkü öyle bir bütçem yok. Halen buna inanmayanlar varsa facebook sayfamın tüm reklam dökümlerini ve maliyetlerini kendilerine iletebilirim. Tabi bir şartım var. Türkiye’deki herhangi bir hayvan barınağına ne az 200 TL lik yardım yapıp, dekontu bana mail olarak göndereceksiniz, ben de size tüm facebook reklam detaylarımı göndereceğim.

41- Yurtdışında ticaret yapmak istiyorum. Ne önerirsin?
Eğer bu linkteki yazıyı okudunuz ama daha detaylı ya da gittiğim diğer ülkeler hakkında ne yapılabiliri konuşmak isterseniz konuşabiliriz. Ama bir şartım var. Türkiye’deki herhangi bir hayvan barınağına en az 500 TL lik yardım yapıp, dekontu bana iletirseniz elimden geldiğince her türlü yardımı yaparım. Hatta o ülkede irtibatta olduğum arkadaşım varsa onunla da konu hakkında görüşüp, size bilgi verebilirim. Yok ben hayvan barınağına yardım yapmam diyorsanız AKUT‘a ya da LÖSEV‘e bağış yapın o da olur.

42- Hasta olunca ne yapıyorsun?
Gezilerim süresince çok farklı şartlarda ve çeşitli ortamlarda yaşadığım için anladığım kadarıyla bağışıklık sistemim eskisine göre güçlendi. Normalde 2 ayda bir ya grip olur ya da bademciğim şişerken uzun gezilerim süresince dosdoğru hasta olduğumu hatırlamıyorum.

43- Gezerken çektiğim fotoğraflardan para kazanabilir miyim?
Bunu yapanlar var ama çok çok zor bir iş. Fotoğrafların satılabileceği stok fotoğraf sitelerini deneyebilirsiniz ama kesinlikle bu işe güvenip geziye çıkmayın. Pratikte yapılabileceğine pek ihtimal vermiyorum.

44- Neden firmaların reklam ya da tanıtımlarını yapıyorsun?
Bana destek ya da sponsor olmaları için abartısız söylüyorum yüzün üzerinde firmayala irtibata geçtim. Hiçbirinden olumlu cevap alamadım. Onlarca dergi, turizm firması ise gezi yazılarımı ve fotoğraflarımı istedi ama karşılığında hiçbir şey vermeden. Yani milyonluk firmalar kendi maddi çıkarları için benim zor şartlarda edindiğim tecrübeleri kullanmak istedi/istiyor. Durum böyleyken bana destek ya da sponsor olan firma ve internet sitelerinin tanıtım ya da reklamlarını haftada bir ya da iki haftada bir yapmaya çalışıyorum. İnsanların bundan rahatsız olmasına ise pek anlam veremiyorum. TV’de reklam gördüğünüzde artık TV izlemiyor musunuz? Ya da facebookta sürekli reklam görünce artık ben facebook kullanmayacağım mı diyorsunuz? Gazete ve dergilerdeki reklamlara ise hiç değinmiyorum bile. Yaptığım bu tip paylaşımlardan şikayet eden, rahatsız olan varsa lütfen beni takip etmesin. Kimseyi rahatsız etmek istemiyorum.

45- Görürsün sen, seni sponsoruna şikayet edeceğim.
Yeni moda da bu oldu. Sosyal medya mecralarımdan engellediğim kişiler başka bir hesap açıp ya da diğer platformlardan bana ulaşarak görürsün sen, seni sponsoruna şikayet edeceğim diyor. Vallahi bu tepkilere sadece gülüyorum ve ne diyeceğimi şaşırıyorum. 30 Yaşındaki kişiler halen nasıl “örtmenim, Ahmet saçımı çekti”  modundalar anlam veremiyorum. Söyleyebileceğim şey şudur; x bir firma bana destek/sponsor oldu diye ya da daha da açayım bana para verecek diye ne gezi şeklimi, ne paylaşımlarımı, ne de takipçilerimle olan yazışma şeklimi değiştirmem. Bunlar Rotasız Seyyah’ın kırmızı çizgileridir ve değişmez.

46- Kaç ülke gezdin?
30 ülkeden sonra saymayı bıraktım. Anladım ki skor yapar gibi gezmek beni tatmin etmiyor. Önemli olan kaç ülke gördüğün değil, kaç ülkeyi hakkını vererek gezdiğindir.

47- Kitap yazmayı düşünüyor musun?
Rotasız Seyyah Yol Hikayeleri kitabım Ekim 2016 itibariyle yayınlandı. 2. kitabım ise 2017’nin Ekim ayında yayınlandı.

48- Facebook sayfanda link paylaştım, neden sildin.
Sürekli iddaa kuponu yapan adamların, sex shopların ve gerekli gereksiz websitelerin paylaşımları yapıldığı için herhangi bir websitesi linki paylaşmak yasaktır ve otomatik olarak engellenir. Israrla link paylaşmaya çalışanlarsa sayfadan komple engellenir.

49- Bu enerji nereden geliyor? Vitamin kullanıyor musun? 
Hiçbir ilaç ya da vitamin kullanmıyorum. Tek kullandığım şey ana baba duası.

50- Niye Türkiye’deki hava yolu firmaları sana sponsor/destek olmuyor?
Türkiye’deki bilindik ilk 3 hava yolu firmasıyla takipçilerimden bir kaç kişinin araya girmesiyle iletişime geçtim. Hepsinin dedikleri şey “yeni açılan/açılacak destinasyonlarımızdan sana bilet ayarlayabiliriz”.  Bu destek maalesef benim hiçbir işime yaramıyor. Bana Katar Hava Yolları‘nın verdiği İstanbul gidiş-dönüşlü bilet desteğini hiç bir firma vermedi ya da sunmadı.

51- Balayı için nereye gidelim?
Önce buradaki yazıyı okuyunuz. Yeterli değilse Tayland ya da Filipinler.

52- X ülkesine/şehrine gideceğim. Sen de daha önce gitmişsin. Bana orada kalacak yer ayarlar mısın? Senin kaldığın kişide kalabilir miyim?
Hayır.

53- Senin fotoğraflarını kim çekiyor?
O an yanımda kim varsa fotoğraf makinasını ayarlayıp ona veriyorum ve bu düğmeye basacaksın diyorum. Kimse yoksa makinayı bir yere sabitleyip “timer” özelliğini kullanıyorum. Bu anlamda teknoloji gelişmiş olsa da gelen sorulardan sonra “timer” özelliğini insanların bilmediğini anladım. Makinayı bir yere sabitleyip shutter düğmesine basıyorsunuz ve 10 saniye sonra makina kendiliğinden fotoğrafı çekiyor. Bu özellik cep telefonundan, kameraya kadar günümüz elektronik cihazlarının neredeyse hepsinde var.

54- Bazı çektiğin fotoğraflarını çizebilir miyim?
Bazen fotoğraflarımı resmetmek isteyenler çıkıyor. İlk soran kişiye, ticari kullanmayacaksanız olur, tabi ki çizebilirsiniz dedim. O da tamam dedi. İki gün sonra tekrar yazdı aslında sergi açacakmış orada kullanacak. Yani bazen yeri geliyor o bahsedilen fotoğrafı çekmek için günlerce yol tepmiş, bir dünya para harcamış oluyorum ama x birisi oturduğu yerden benim çektiğim fotoğrafla para kazanmaya çalışıyor. O sebeple isterseniz hobi amaçlı isterseniz ticari amaçlı olsun hiçbir şekilde fotoğraflarımın çizilmesini ya da resmedilmesini istemiyorum, izin vermiyorum.

55- 18-22 Yaş arasındayım. Öğrenciyim. Ben de böyle gezmek istiyorum. Ne yapmalıyım?
Para olmadan gezilmiyor, paranız olacak. Yoksa ailenizden alacaksınız. O da yoksa çalışıp kendiniz kazanacaksınız. Üniversitede hangi bölüme gitmeniz iyidir, bilemiyorum. Parayı hangi işten kazanabilirsiniz, bilemiyorum.

Eğer yola çıkacak ve yolda da zor durumda kaldığınızda sizi idare edecek kadar paranız varsa linkteki bu yazıyı okuyun derim.

56- ABD vizesi  alamazsam Meksika’dan ABD’ye kaçak geçebilir miyim? Nasıl?
Evet, birçoğunuz gibi ben de bu soruya şaşkınım. Diğer şaşırdığım şeyse; soranların çoğunun Meksika’dan, öyle elini kolunu sallaya sallaya ABD’ye geçebileceğini sanması.

Diyelim ABD’desiniz. Meksika/Tijuana sınırından yürüyerek Meksika’ya geçebilirsiniz. Şüpheli bir tipiniz yoksa kimse size pasaport sormaz, çantanıza bakmaz. Yani elinizi kolunuzu sallaya sallaya Meksika’ya geçebilirsiniz. İster ABD vizen olsun, ister olmasın. ABD bu olayı zaten bilerek yapıyor ki; suçlu adamlar Meksika’ya geçsin, ne halleri varsa görsün der gibi. Eğer aynı yoldan geri dönmek isterseniz çantanızdaki bir elmayı dahi ABD’ye sokamazsınız. Pasaportunuz sıkı bir şekilde kontrol edilir, vize uygunluğunuza bakılır ve çantanız didik didik aranır. Tek bir yiyecek dahi sokamazsınız. Bahsettiğim bu Tijuana sınırı dünyada en çok beklenilen ve belki de en sıkı aramanın yapıldığı sınırlardan biridir. Normal saatlerde geçiş süresi 3 saati bulabilir. Başka türlü illegal yollardan geçilir mi bilmiyorum. Ama o işler öyle sandığınız gibi kolay değil. Yunanistan’a geçmiyorsunuz. Gereksiz hayallere kapılıp Meksika’ya gideyim demeyin.

57- Yurt dışında dil kursuna gitmek istiyorum. Ne önerirsin?
Bu iki yazıyı inceleyebilirsiniz; Link-1, Link-2.

58- Fotoğraf ve videolarını stok sitelerinde neden satmıyorsun? Neden YouTube’dan para kazanmıyorsun?
2010 yılından beri pro. fotoğrafçılık yapıyorum ve bunların hepsinden haberim var. O işler öyle sandığınız gibi kolay olmuyor.

59- Fotoğraf sergisi açmayı düşünüyor musun?
Kafamdaki projede sıradan bir fotoğraf sergisi yok. Sergi olacak ama gelenleri etkileyecek başka şeyler de olacak. Sergilerin ne zaman başlayacağı hakkında şu an tarih veremiyorum.

60- Ben de gezmek istiyorum. Bana sponsor bulur musun?
Hayır.

61- Neden X ülkesinde çok kaldın?
Ülkede yerliler yaşıyorsa onları ziyaret etmek ciddi zaman alıyor. Öncelikli sebep bu. Diğer sebebse ülke büyükse ve ülkeyi de sevdiysem daha yavaş geziyorum. Bulunduğum ülkede tüm zamanımı gezmeye ayırdığımı düşünmeyin. Sosyal medya mecralarım, websitem, mailler ve sponsor firma ile olan görüşmeler gezilerimin en az 3’te 1’ini alıyor.

62- Gezi yazarlığı nasıl yapılır? Ne önerirsin?
Dilim döndüğünce birşeyler yazdım. Alttaki linkten okuyabilirsiniz;
Gezi Yazarlığı Nasıl Yapılır?

63- Nasıl sponsor bulabilirim?
Dilim döndüğünce bir şeyler yazdım. Alttaki linkten okuyabilirsiniz;
Sponsor Nasıl Bulunur?

64- Senin sponsorlarınla görüşmek istiyorum. Kimle görüşüyorsan irtibat bilgilerini verir misin?
Hayır. Ayrıca bana destek veren ve sponsor olan firmalara mail atıp “Rotasız Seyyah aracılığıyla ya da onun önermesiyle geliyorum” deyip, adımı kullanarak destek isteyen kişiler var. Bilgileri ve isimleri bana geliyor. Yeri gelir bunları paylaşırım. Kendinizi rezil ettirmeyin.

65- Para olmadan dünya gezilir mi?
Para olmadan dünya gezilmez de gezerken nasıl para kazanabileceğinizi bu linkte biraz anlattım.

66- Parasını versem fotoğrafını paylaştığın şeyden bana da getirir misin? Şunu yaparsam sen de şunu yapar mısın?
Bu gibi sorulara artık hiçbir cevap vermiyorum. En son birisine “hayır” dedim. Bir sürü kişi hakkımda atıp, tuttu. Çok kaba biri olduğumdan tutun da, görgüsüzlüğüme varana kadar gitti iş. Bi’ küfür yemediğim kaldı. Eğer kibarca “maalesef getiremem” dersem çoğu insan “getirsen ne olacak, eline mi yapışır” diyor. “Hayır” dersem ne kadar kabasın diyorlar. O sebeple bu tip sorularınız cevapsız kalır.

67- X Ülkesine gitmeyi düşünüyor musun? Ne zaman gidersin?
Dünyanın her yerine gitmeyi düşünüyorum. Ne zaman, nasıl olacağını bilmiyorum.

68- Fotoğraf ve video düzenlemeleri için hangi programları kullanıyorsun?
Photoshop, iMovie ve Final Cut

69- Skype üzerinden görüşebilir miyiz?
Hayır.

70- “X” Ülkesine ya da kıtasına gideceğim. Hava nasıl olur, ne zaman gideyim?
Brezilya’ya ya da Asya’ya gideceğim, hava nasıl olur tarzında mesajlar geliyor. Brezilya dediğiniz yer neredeyse bir kıta kadar büyüktür. Ülkenin bir ucunda denize girilirken diğer ucunda üşüyor olabilirsiniz. Yapacağınız şey; gideceğiniz ülkenin önceki yıllardaki hava durumu istatistiklerine bakmaktır. Googleda arama yaptığınızda bir sürü web sitesi görebilirsiniz. Gideceğeniz tarih ve şehirleri girip ortalama hava durumuna bakabilirsiniz. İlla ki o ülkenin yaz ve kış aylarını öğrenmek istiyorsanız yine googlea yazarak anında öğrenebilirsiniz.

71- X Ülkesine gideceğim, hangi aşılar gerekli? Sen hangi aşıları oldun? Zika virüsü hakkında bildiklerin nedir?
Konu hakkında bildiğim her şeyi burada paylaştım.
“X ülkesine gideceğim aşı yaptırmama gerek var mı?” diyenler. Her ülkenin aşı prosedürünü bilmiyorum. www.rotasizseyyah.com gezi yazılarımda sorduğunuz ülke var ise bildiklerimi orada paylaştım. Gezi yazısında aşı olmadığım yazıyorsa “benim bilgime göre gerek yok” demektir.

72- Fotoğraflarında oynama ya da efekt var mı?
Paylaştığım her fotoğrafda photoshop düzenlemesi vardır.

73- Neden sosyal medya paylaşımlarını diğer dillerde yapmıyorsun?
Bir ara paylaşımlarımı elimden geldiğince İngilizce, Türkçe ve İspanyolca yaptım. Paylaşımda bu kadar çok dil olunca takipçilerim pek ilgi göstermedi. İnsanlar ne yazıldığını anlamadığı şeylerle pek ilgilenmek istemiyor. E takipçilerimin de neredeyse tamamı Türk olduğu için sadece Türkçe olarak devam etme kararı aldım. Tekrar İngilizce ya da İspanyolca paylaşım yapacağımı sanmıyorum.

74- Şöyle bir sayfam var ya da şöyle bir etkinlik var bunu sosyal medya hesaplarından paylaşır mısın?
Yaşadığım kötü bir tecrübeden dolayı artık tanımadığım kişilerin sayfa ya da etkinliklerini paylaşmıyorum. Bu tip isteklerde bulunmayınız, olumsuz cevap alırsınız.

75- Uzun süreli bir geziye çıkmak zor değil mi? Evini, aileni özlemiyor musun?
Zorlukları olsa da bu zorluklar kişiden kişiye değişir. 1-2 Yıl dünyayı gezmek için evinden çıkıp, 5 ay dolmadan geri dönen çok gezginle tanıştım. Konu hakkında hiç durmadan 1000 gün gezmemle ilgili alttaki yazım işinize yarayabilir.
Hiç Durmadan 1000 Gün Gezmek

76- Rotasız Seyyah kimdir?
Kimim?

77- Bana kitabını hediye eder misin?
Günde en az 3-4 kişi “Bana kitabını hediye eder misin?” diyor. Kimisi ise “Tek seferde bana 15 tane kitap gönderir misin?” diyor. Ayda 150-200 kitap hediye edemeyeceğim için bu tip isteklerin hepsini cevapsız bırakıyorum.

78- Yurt dışında dil eğitimi için Türkiye’de bildiğin bir kurum var mı?
Bu konuyla ilgili bir tecrübem yok.

79- Websitendeki Harita sayfası nasıl yapılıyor?
GEODI aracılığıyla yapılıyor.

80- Bana kamera, mont ya da çanta hediye eder misin? 
Hayır.

81- X Okulunda öğrenciyim, klüp sorumlusuyum. Söyleşi için gelir misin?
Birçok kurumdan söyleşi ya da sunum için çağırıyorlar. Şu an hangisine nasıl gideceğimi bilemiyorum. İlginize teşekkürler.

82- Rotasız Seyyah Yol Hikayeleri kitabının gelirini ne yapacaksın?
Siz aylık gelirinizle ne yapıyorsanız ben de onu yapacağım.

83- Sana soru sordum cevap vermek yerine buradaki linke yönlendirdin.
Sosyal medya hesaplarımdan ve internet sitem üzerinden günde ortalama 60-70 tane soru geliyor. Eğer birkaç gün internetsiz ortamdaysam 200 tane soru birikmiş oluyor. Herkese cevap vermem mümkün değil. Buradaki sorulardan birini sorduysanız bu linke yönlendirilirsiniz.

84- Rotasız Seyyah Eğitim Bursundan ben de faydalanabilir miyim?
Şu an sadece iki öğrenciye destek verebiliyorum. Üçüncü bir kişiyi eklemem pek mümkün değil. İleride imkanlar el verirse tabii ki daha fazla öğrenciye destek vermeye çalışacağım. Detaylar için; burs.

85- Yurt Dışına gitmek istiyorum ama maddi imkanım yok. Bana seyahat bursu verir misin?
Böyle bir şey şu an için mümkün değil.

86- Şöyle bir sosyal sorumluluk projemiz var. Bize yardımcı olur musun?
Projeniz okullara kitap yardımı için ise bu linkte detaylar var. Eğer projeniz daha farklı bir sosyal sorumluluk projesi ya da faydalı olabileceğini düşündüğünüz bir proje ise bu linkten devam edebilirsiniz. Lütfen ama lütfen “bizim projemizi Facebook, Instagram, Twitter ve Youtube hesaplarından paylaş” demeyiniz. Ben dünyayı gezmeye çalışan bir fotoğrafçıyım. Elimden geldiğince de bu tip sosyal sorumluluk projelerini duyurmaya çalışıyorum. Yapabileceğim; yukarıda linklerini paylaştığım internet siteme projenizi eklemek, arada sırada oradaki projeleri duyurmaktır. Daha fazlası değil.

87- Yurt dışında yaşamak istiyorum. Nereyi ve neleri önerirsin?
Bildiklerimi bu linkte anlattım.

88- TEDx konuşma videon nerede?
TEDx Konuşmacısı Olmak

89- Burcun ne?
Yay.